Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego a dokładnie
art. 98. [Pełnomocnictwo ogólne]
Pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj, chyba że ustawa wymaga pełnomocnictwa do poszczególnej czynności.
art. 99. [Forma pełnomocnictwa]
- 1. Jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie.
- 2. Pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.
"Udzielenie pełnomocnictwa w każdym przypadku wymaga określenia przez mocodawcę objętego nim zakresu umocowania. Zakres umocowania zależy więc przede wszystkim od woli mocodawcy. Jednakże przepis art. 98 wprowadza co do tego pewne ograniczenia, wskazując cztery rodzaje pełnomocnictw i odpowiadające im zakresy umocowania:
1)pełnomocnictwo ogólne do czynności zwykłego zarządu;
2)pełnomocnictwo do czynności prawnych określonego rodzaju (pełnomocnictwo rodzajowe);
3)pełnomocnictwo do poszczególnej czynności prawnej (pełnomocnictwo szczególne);
Pełnomocnictwo ogólne jest pełnomocnictwem o najszerszym zakresie umocowania, gdyż obejmuje umocowanie do dokonywania czynności zwykłego zarządu. Oznacza to, że pełnomocnictwo takie przyznaje kompetencję do dokonywania wszelkich czynności, jakie mieszczą się w zakresie zwykłego zarządu. Pojęcie czynności zwykłego zarządu pojawia się w ustawodawstwie cywilnym w różnych kontekstach sytuacyjnych (por. np. art. 199 zd. 1, art. 201 zd. 1, art. 203, art. 395 § 2 zd. 2). Przede wszystkim są to czynności prawne, jednakże zakresem umocowania objęte są również inne czyny zgodne z prawem, jak np. zawiadomienia czy wezwania.
Ograniczenie zakresu pełnomocnictwa ogólnego wyklucza możliwość umocowania pełnomocnika do reprezentowania mocodawcy - na podstawie jednego umocowania - we wszystkich czynnościach prawnych. Twierdzenie to znajduje zresztą oparcie w brzmieniu drugiego zdania komentowanego przepisu, zgodnie z którym dla czynności przekraczających ramy zwykłego zarządu ustawodawca wymaga pełnomocnictw innego rodzaju. Za nieważną na podstawie art. 58 § 1 lub 2 należałoby zatem uznać ewentualną czynność mocującą do dokonywania wszystkich czynności prawnych (M. Pazdan, w: System P.P., t. 2, 2002, s. 475).
Pełnomocnictwo rodzajowe obejmuje umocowanie do dokonywania czynności określonego rodzaju. W przeciwieństwie do pełnomocnictwa ogólnego, którego treść co do zasady nie określa „z góry” czynności prawnych, które mają być dokonane, pełnomocnictwo rodzajowe zakłada dokonywanie określonych czynności. Ich liczba jest natomiast nieoznaczona. Czynności, do których dokonywania udzielone jest pełnomocnictwo rodzajowe, mogą jednocześnie być czynnościami mieszczącymi się w granicach zwykłego zarządu, jak i przekraczającymi zwykły zarząd. W braku wyraźnych wskazówek mocodawcy jego rzeczywistą wolę należy ustalać przy wykorzystaniu reguł wykładni oświadczeń woli (art. 56 i 65). Pełnomocnictwo rodzajowe może występować także jako pełnomocnictwo alternatywne, na podstawie którego pełnomocnikowi pozostawiony jest przez mocodawcę wybór określonej czynności prawnej, spośród czynności wymienionych w pełnomocnictwie.
Pełnomocnictwo szczególne obejmuje umocowanie do dokonania w imieniu mocodawcy konkretnej, poszczególnej czynności prawnej. Mocodawca może udzielić takiego pełnomocnictwa zarówno w celu dokonania konkretnej czynności prawnej przekraczającej zwykły zarząd, jak i czynności zwykłego zarządu. Przykładem przepisu wymagającego pełnomocnictwa szczególnego dla określonych w nim czynności jest art. 1093. Dokonanie w imieniu mocodawcy czynności prawnej wymagającej na podstawie ustawy bądź umowy stron pełnomocnictwa szczególnego przez osobę legitymującą się pełnomocnictwem ogólnym czy rodzajowym jest działaniem bez umocowania, co podlega przepisom art. 103.
Udzielenie pełnomocnictwa jest jednostronną czynnością prawną mocodawcy. Składające się na nią oświadczenie woli może zostać złożone w formie dowolnej. W tym zakresie znajduje zastosowanie art. 60, zgodnie z którym - z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie - wola osoby dokonującej czynności prawnej może zostać wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej. Natomiast art. 99 przewiduje dwa wyjątki od wskazanej wyżej zasady, gdy udzielenie pełnomocnictwa wymaga zachowania formy szczególnej. Pierwszy z nich dotyczy czynności prawnej, dla której ważności wymagana jest forma szczególna, natomiast drugi odnosi się do pełnomocnictwa ogólnego. W szczególności art. 1018 § 3 k.c. wymaga dla pełnomocnictwa do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku formy pisemnej z podpisem urzędowo poświadczonym.
Do dokonania danej czynności wymagane jest, aby pełnomocnictwo zostało udzielone w takiej samej formie. Reguła ta ma zastosowanie wówczas, gdy przepis ustawy wymaga pod rygorem nieważności formy pisemnej (np. dla zawarcia umowy leasingu - art. 7092 k.c.), czy też formy pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi (np. dla zbycia udziałów w spółce z o.o. - art. 180 k.s.h.), formy pisemnej z datą pewną (np. ustanowienie zastawu na prawie - art. 329 § 1 k.c.) czy wreszcie formy aktu notarialnego (np. dla umowy zobowiązującej do przeniesienia własności nieruchomości oraz dla umowy przenoszącej własność nieruchomości - art. 158 k.c.)."
(P. Nazaruk [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, wyd. II, red. J. Ciszewski, Warszawa 2014, art. 98.99)
Źródło:
1) ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U.2016.380 t.j.) – dalej „k.c.;
2) P. Nazaruk [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, wyd. II, red. J. Ciszewski, Warszawa 2014, art. 98. 99
